Nowi Ötzi we współczesnym mieszkalnictwie

Dziś bardziej niż kiedykolwiek wcześniej zastanawiamy się nad jakością pomieszczeń domowych, potrzebą posiadania bardziej pojemnych, uniwersalnych i wielofunkcyjnych przestrzeni, z innym niż dawniej kontaktem z zielenią. W okresie po pandemii elementy te jeszcze bardziej stanowią nieodłączny element głębszej zmiany nawyków związanych z naszymi domami i przemyślenia na nowo naszych mieszkań w miastach. Rozmawiamy o tym z Cinem Zucchim, architektem, urbanistą i profesorem na uniwersytecie, który ma na swoim koncie liczne projekty wieżowców mieszkalnych.

Jakie są główne wymogi mieszkaniowe, aby stworzyć otoczenie zapewniające prawdziwy spokój?

Projektant musi dokładnie poznać potrzeby i aspiracje przyszłych mieszkańców budynków i przewidywać ich tok myślenia, aby wprowadzić do pomieszczeń pewne ważne cechy, dzięki którym zostaną spełnione potrzeby poszczególnych osób, a poza tym będą one dostosowywane do nich w miarę upływu czasu. Po „ucieczce z miasta”, jaka miała miejsce w latach osiemdziesiątych, od kilkudziesięciu lat przeżywamy zdecydowane odkrywanie na nowo środowisk miejskich. Pod kątem energetycznym miasto jest zdecydowanie bardziej ekologiczne niż przedmieścia, więcej jest w nim usług, z których różni ludzie mogą korzystać i więcej możliwości edukacyjnych oraz kulturalnych. Ponieważ ograniczeniami miast są niedostatek zieleni, ryzyko samotności czy droższe życie, projektowanie nowych budynków i dzielnic musi uwzględniać niezwykle wysoką jakość środowiska, przestrzenie wspólne, które sprzyjają tworzeniu wspólnot oraz przemyślane pod względem konstrukcji i rozmieszczenia rozwiązania, które zapewnią ekonomiczne i efektywne miejsca zamieszkania. Po pandemii taras czy „zielony pokój na otwartym powietrzu” muszą stanowić integralną część mieszkania.

W kwestii apartamentów wydaje się, że potrzeby uległy znacznej zmianie. Jakie są Pana odczucia w tym temacie?

Wystarczyłoby popatrzeć w smartfonie na zdjęcie zrobione jednemu z mojej czwórki dzieci, śpiącemu rano na kanapie, jeszcze dużo wcześniej niż Coronavirus zmusił nas do pozostania w domach, aby zburzyć całą teoretyczną konstrukcję „funkcjonalnego” pomieszczenia, bazującą na dwukierunkowej zależności pomiędzy pokojami i aktywnością. W promieniu nie więcej niż dwóch metrów od leżącego człowieka widzimy laptop z ilustracjami z ostatniego spotkania biznesowego, filiżankę kawy, resztki dania japońsko-brazylijskiego zamówionego do domu, odpakowaną właśnie paczkę z Amazon Prime, telefon komórkowy z ikonami licznych aplikacji, które stanowią kluczowe narzędzia nowego „człowieka z Similaun” w ekosystemie współczesnego miasta.

Jak potrzeby te mogą się przekładać na poziom architektoniczny?

Paradoksalnie odkryliśmy, jak ważne są pewne aspekty mieszkania: odpowiednie jego rozmiary, ich odpowiednia orientacja słoneczna, wielkość i umiejscowienie okien w stosunku do wnętrza oraz tego, co na zewnątrz, odpowiedni układ pomieszczeń. Ale z drugiej strony jesteśmy bardziej zdolni do przystosowywania się do nowych stylów życia wynikających z towarzyszących nam technologii informacyjnych, a także do wielu „chwytów” stosowanych przez sprzedawców nieruchomości, aby sprostać przejściowym wymaganiom rynku.

BIOGRAFIA CINA ZUCCHIEGO

Cino Zucchi to architekt, urbanista i profesor zwyczajny na wydziale Architektury i Projektowania Urbanistycznego na Politechnice w Mediolanie, założyciel CZA Architetti w Mediolanie. Regularnie, jako członek jury, bierze udział w międzynarodowych konkursach architektonicznych, takich jak Nagroda Mies van der Rohe 2015. Jest członkiem takich międzynarodowych zespołów badawczych w dziedzinie innowacji mieszkaniowych jak ARE_Living. Jest autorem książek. Współpracuje z licznymi czasopismami, takimi jak Domus i Casabella. Otrzymał wiele nagród, w tym ostatnio Honorowe wyróżnienie za siedzibę firmy Lavazza w ramach Premio Italiano di Architettura 2020.