People
Od materiałów po systemy wykrywania: tak zmienia się świat sanitariatów
czas trwania czytania: 5 minuty
wywiad z Luigi De Nardo
Od ponad wieku prowadzone są badania nad kontrolą rozprzestrzeniania się bakterii i mikrobów w środowiskach mieszkalnych. Z Luigim De Nardo, profesorem zwyczajnym na wydziale Nauki i Technologii Materiałów Politechniki w Mediolanie, rozmawialiśmy również o nadchodzącej zmianie w paradygmacie: od materiałów po systemy wykrywania.
Obecna sytuacja sanitarna wymusiła produkcję nastawioną na materiały bakteriobójcze i bakteriostatyczne. Badania w tym sektorze rozpoczęły się dawno temu; kiedy i w jakich dziedzinach?
Od końca XIX wieku wiele innowacji wprowadzono podczas prób ograniczenia i kontrolowania rozwoju bakterii w domach, w miejscach pracy, w miejscach, w których przebywamy każdego dnia.
Dany produkt, dana powierzchnia o właściwościach przeciwbakteryjnych, jest to czynnik chemiczny lub fizyczny, który jest w stanie zabić mikroorganizmy lub zahamować ich rozwój Czynniki zabijające organizmy określane są mianem „bójczych”, a występujący przed tym terminem prefiks wskazuje, jaki typ mikroorganizmu jest dzięki nim zabijany. Czynniki, które nie zabijają, a jedynie blokują ich rozwój, określane są mianem czynników „statycznych” (na przykład materiały bakteriostatyczne, fungistatyczne lub wirusostatyczne).
Mając to na uwadze, pierwsze wysiłki skierowano na zrozumienie, jak odkażać powierzchnie przy użyciu czynników chemicznych lub fizycznych oraz na badanie materiałów, które zapewniałyby kompatybilność z często agresywnymi środkami.
W latach siedemdziesiątych, wraz z systematycznym prowadzeniem badań interakcji między materiałami i tkaninami dla medycyny, opracowano pierwsze rozwiązania z zakresu powierzchni antybakteryjnych, które mogłyby zapewnić określoną skuteczność. W ciągu ostatnich trzydziestu lat systematycznie rozszerzano je na wszystkie dziedziny, włącznie z sektorem budowlanym, i opracowano skuteczne oraz wydajne rozwiązania, które są obecnie dostępne na rynku.
Jakie technologie powalają obecnie na łatwe odkażanie powierzchni?
Istnieją różne technologie pozwalające na kontrolowanie zawartości bakterii na danej powierzchni. Pierwsze podejście to z pewnością to związane z łatwością odkażania, z wykorzystaniem materiałów kompatybilnych z płynami odkażającymi i które nie wykazywałyby się, jeśli chodzi o sposób ich projektowania i realizacji, możliwymi trudno osiągalnymi obszarami lub miejscami adhezji i proliferacji.
Istnieją też powierzchnie, które - mniej lub bardziej czynnie - są w stanie uniemożliwiać proliferację lub cechować się działaniem antybakteryjnym.
W tym kontekście przyjmuje się głównie trzy podejścia: powierzchnie z powłoką strukturalną - na przykład wzorami powierzchniowymi - które utrudniają adhezję i proliferację; powierzchnie z elementami antybakteryjnymi, takimi jak jony metali o działaniu antybakteryjnym, które uwalniają się w miarę upływu czasu; powierzchnie, które - po uaktywnieniu ich przez bodziec zewnętrzny - promują mechanizmy bakteriobójcze, na przykład, powierzchnie o działaniu fotokatalitycznym.
Co czeka nas w przyszłości? Jakich innowacji możemy spodziewać się w tej dziedzinie?
Dla osób zaangażowanych w technologię przyszłość jest zawsze zwiastunem innowacji, które poprawiają jakość życia ludzi: w tych trudnych czasach należy o tym pamiętać.
Chwile kryzysu stawiają nas również przed koniecznością zmiany priorytetów badawczych. Dlatego w krótkim okresie oczekuję pojawienia się rozwiązań dostosowanych do tego problemu; w dłuższej perspektywie zobaczymy natomiast zmianę projektów uwzględniającą kwestie sanitarne w szerszy i bardziej systemowy sposób, obejmując również aktywne rozwiązania, technologie, możliwość dokonywania pomiaru, sygnalizowania zakresu wymaganej interwencji i kontrolowania kinetyki rozwoju.
