Wieża ratuszowa zbudowana w latach 1676 – 1680, jest charakterystycznym elementem Piazza Garibaldi i całego miasta Sassuolo, a jej zegar od stuleci pokazuje upływający czas jego mieszkańcom. Na przestrzeni wieków w budynku tym przeprowadzano różne prace konserwatorskie, a te najnowsze zapewniły mu zupełnie nowy blask.
Historia wieży zegarowej Campanone, związana z miastem Sassuolo i jego mieszkańcami…
Początki miejskiego placu w formie, jaką można podziwiać obecnie, sięgają XVI wieku, kiedy to Alessandro Pio rozpoczął jego budowę, budując na jego bocznych częściach Palazzo della Ragione i Osterię della Posta. W 1676 roku Francesco II d’Este zlecił książęcemu architektowi Antonio Loraghiemu zaprojektowanie Wieży ratuszowej, którą mieszkańcy Sassuolo zgodnie nazywają po dziś dzień „Campanone”. W 1696 zbudowano teatr, który został odrestaurowany w 1775 roku przez Francesca III d’Este. Książę ten zlecił architektowi Pietro Bezziemu przeprowadzenie wszystkich prac polegających na ujednoliceniu wyglądu placu poprzez dopasowanie go do zamykających tę przestrzeń portyków.
Obecny wygląd placu właściwie nie uległ zmianie od XVIII wieku, a swą oryginalność zawdzięcza pozostawionym na nim kanałom, jedynym pozostałym po odkrytym systemie akweduktów przecinającym dawniej starówkę miasta.
Później architekt Pietro Bezzi zmodyfikował również wieżę, natomiast dodana do niej latarnia została zaprojektowana przez architekta Antonia Marię Soliego — przedstawiciela modeńskiego neoklasycyzmu.
Wieża ta widnieje także w wielu logotypach marek okolicznych firm. Najbardziej znane jest logo destylarni Roteglia i jej likieru Sassolino, które potwierdza znaczenie wieży w wizerunku miasta i fakt, iż jest ona symbolem przynależności do niego dla wielu jego mieszkańców.
Jakie prace przeprowadziliście na budynku? Co stanowiło trudności?
Projekt polegał na restauracji konserwatorskiej fasad i głównych elementów.
Najważniejszym problemem było nieprawidłowe odprowadzanie wody, która — zalegając — powodowała wypłukiwanie materiału, erozję i osady powierzchniowe. Dlatego musieliśmy dokładnie poznać ten budynek, przeglądając uważnie jego dokumentację, przeprowadzając diagnozy i analizując jego stan zachowania, aby uzyskać pełny i rzetelny obraz. Następnie dokonaliśmy wymiany elementów blaszanych w celu zapewnienia lepszej regulacji wody. Powierzchnie czyszczono ręcznie i mechanicznie w celu utrwalenia podstaw z piaskowca i naroży podramowych z kamienia. Skoncentrowaliśmy się zwłaszcza na wyczyszczeniu i zabezpieczeniu wykonanej z terakoty Madonny z Dzieciątkiem — dzieła Antonia Pulciego z 1792 roku — oraz czterech posągów z marmuru z Carrary, które przedstawiają różne etapy życia człowieka: dzieciństwo, dorastanie, dojrzałość i starość. Znajdują się one obok dzwonnicy, w ośmiokątnym bębnie.
Poza zapewnieniem bezpieczeństwa i wzmocnieniem elementów, nad jakimi jeszcze aspektami pracowaliście?
Niezwykle ważne było odświeżenie kolorów. Barwy dostosowano do ogólnego wyglądu placu, zgodnie ze specyfikacją nadzoru konserwatorskiego, poprzez wykonanie szeregu próbek na spoinach, łukach i lizenach, natomiast w niszy z figurką Madonny wykonano badania stratygraficzne. Kolorystykę zachowano jednakową na wszystkich frontach: czerwone tło w obramowaniach, kolor kremowy w wystających częściach korpusów i kolor ochrowy w łukach portyku.
Dobrano je tak, aby odwzorować barwy występujące w otaczającej wieżę przestrzeni publicznej.
Relacja między Wieżą ratuszową i marką Marazzi to już długa historia. Jak przebiegała współpraca podczas tych ostatnich prac?
Grupa Marazzi zapewniła nie tylko wsparcie finansowe tej inicjatywy, lecz także była w stałym kontakcie z kierownictwem robót budowlanych, od którego otrzymywała aktualne informacje o postępie prac. Jej zainteresowanie świadczyło o jej silnej więzi z tym terytorium, jego historią i mieszkańcami.
W latach 80-tych w laboratorium ówczesnej firmy „Ceramiche Marazzi” wymieniono ceramiczną tarczę zegara i dokonano przeglądu jego mechanizmu. Pracownikom podarowano wówczas zegar kuchenny w kolorach dzwonnicy; również ten gest stanowił dowód nierozerwalnej i historycznej relacji pomiędzy firmą i jej ludźmi.
Obecnie pracujemy nad możliwością udostępnienia przestrzeni dostępnych w wieży każdemu. Można w nich bowiem zorganizować wydarzenia lub wystawy, co byłoby doskonałym przypieczętowaniem działań, dzięki którym miasto znowu dysponuje tym wspaniałym dziełem.